HÒA HẢO LÊ

NGẢ TU GIỮA CHỪNG

… Dạ, vị ấy tu lúc chưa đầy hai mươi tuổi, giữ hạnh độc thân, trớn tu rất ngọt; tiền bạc không ham, lợi danh không muốn, đồng đạo ngợi khen thích ý … như vậy mà cho đến bốn mươi lăm tuổi kết quả ngược ngạo, vị tu ấy vướng vào trận tình, tâm bệnh càng lúc trở nên trầm trọng, e mòi khó sống… Thưa chú Năm! Chúng cháu hậu sanh, hạnh tu chưa vững, nghe chuyện vậy là sợ chẳng biết nguyên nhân nào gây nên mà ngừa. Xin chú giúp ạ.

Tôi vừa đến, ngồi bàn bên cạnh nghe nghi vấn giữa chừng mà khát giùm, lòng nôn nao đợi câu trả lời, bổng nghe:

- Tôi không biết chuyện nầy _ chú Năm trả lời_ lòng của người ta nghĩ sao ai mà biết. Tốt nhất là cháu đi hỏi vị ấy.

- Hỏi vị ấy!_ nữ đồng đạo nhắc lại như một tiếng kêu đau _ để người ta kể chuyện tình của họ cho con nghe sao! Con không chịu vậy đâu.

- Muốn biết sự thật của câu chuyện_ chú Năm giải thích_ người ngoài làm sao biết được, phải là trong cuộc thì ta mới rõ chuyện nầy, tìm hỏi họ là chính xác hơn.

- Thưa chú con không muốn biết câu chuyện, cần hiểu nguyên nhân nào xảy ra chuyện mà thôi.

- Để cháu tránh đi nguyên nhân của người ta chứ gì?

- Dạ phải.

- Nguyên nhân, đâu có chuyện nào giống chuyện nào. Một căn nhà cháy, nguyên nhân bị cháy của nhà nầy, do người ta nấu xong dụi lửa tắt bếp, vô ý làm bắn một cục than vào đống củi khô. Những ngôi nhà khác cháy không phải đi từ nguyên nhân nầy, họ có nguyên nhân khác. Người ta bỏ tu mỗi người là mỗi nguyên nhân.

Chờ nghe không trúng ý, tôi hỏi quý huynh đệ ngồi chung bàn, vị được kêu là chú Năm tên chi mà xem Ông hiền trả lời quá. Một vị đáp: Ông ấy là chú Năm Viên Minh. Tôi định hỏi thêm nhà Ông ấy ở đâu để khi nào tiện dịp sẽ gặp Ông ta, bổng bên bàn chính sự (nơi đưa ra vụ việc) có tiếng trả lời của một nữ tu trẻ tuổi:

- Theo sự hiểu biết của tôi, người bỏ tu giữa chừng vì họ tu mà không nhắm đến mục tiêu giải thoát.

Câu trả lời của nữ tu trẻ đã làm rộn ràng lên đề tài.

Hay!_ Ông Viên Minh nói_ tôi rất đồng ý với cháu về quan điểm tu là nhắm đến mục tiêu giải thoát, nhưng trường hợp của vị tu độc thân đến 45 tuổi xụm người trong lưới tình chúng ta không thể phủ nhận những chiến công oanh oanh liệt liệt của họ trên các chiến trận từ tình cảm qua tình yêu rồi tình dục, quá nửa đời người mới xụm trong lưới tình. Họ đã đốt cháy tuổi xuân xanh hơn hai mươi lăm năm để đi vào cửa thiền môn đến da nám sạm, tóc ngả màu, dáng hết xinh, nếu không vì mục tiêu giải thoát họ có dám đốt cháy tuổi xuân của họ như vậy không? Họ đã trở thành Ông hay Bà cụ non rồi đấy mà còn bị chúng ta trêu đùa là không có mục tiêu. Nếu ta không trả lời được câu nầy mà chỉ nghi suôn chuyện, chưa chính xác thì trường hợp của vị tu kia có thể dẫn đến vị tu khác, cũng xụm nữa mà không thấy được nguyên nhân sanh ra quả.

- Dạ, con không nhận ra sự thật nầy _ vị nữ tu nói_ con xin lỗi, cám ơn chú khai thị. Thưa chú ở vào trường hợp như trên xin cho biết sự nhân định của chú là thế nào ạ?

Viên Minh đẩy đưa nhiều lần là đợi cho có nhiều ý kiến để lấy nhận định theo số đông, độ không còn ai nữa, ông đi thẳng vào trọng điểm:

- Hướng tâm hay nhắm đến mục tiêu cao là một lẽ mà dục vọng lại là một lẽ khác. Trên trận tuyến giữa chánh và tà, vọng và chơn bên nào cũng muốn giành thắng lợi. Dục vọng luôn ở thế chận đầu, cản đường khống chế sức tu hay vẽ vời cho ta lầm qua hướng khác mà ta không hay, bởi đó sự khống chế tăng dần cường độ đến đổi ta không còn sức giãy giụa như chuyện của vị tu nói trên.

- Nguyên nhân của thãm kịch ấy xin hỏi qua cái nhìn của chú?

- Theo tôi, chuyện rất đơn giản. Khởi đầu chỉ là niệm bất giác.

- Thế nào là Niệm Bất Giác thưa chú?

- Có phải tất cả người tu Phật đạo đều muốn luôn luôn được sống trong giác ngộ không?

- Dạ phải.

- Nếu nói tất cả thì đâu có lý do ngoại trừ đồng đạo 45 tuổi kia. Người có tính chuyên tu họ rào dạo sự tu không cho kẻ hỡ mới lên tới tuổi 45, và một lúc nào đó sơ suất mà sanh kẻ hỡ, dục vọng chen vào chưa kịp phá hoặc mới phá một chút liền hay, chận đứng sự phá hại và đuổi chúng ra. Không chuyên tu theo dõi sự sanh khởi, cái tâm vọng động cỡ nào cũng không hay, nó ở miết trong tâm mà đòi yêu đương hoài hoài… quý vị nghĩ coi, lâu lâu đòi một lần còn nén được, chứ hoài hoài mở mắt là nhớ mà nhắm mắt cũng nhớ, tâm bệnh đến độ nầy chỉ có Trời xuống mà cứu.

- Để tránh sự đổ vỡ giữa chừng xin nhờ chú dạy chúng con phải làm gì?

- Điều nầy trông rất khó bởi tôi chưa là gì làm sao chỉ cái vì vì đó chứ!

- Vậy qua kinh nghiệm của chú cũng được.

- Theo như kinh nghiệm của tôi, đường tu có tiến phải có thủ nữa mới được; lo tiến mà không nghĩ đến thủ là hơ hỏng lắm. Tiến tu không lòng dục vọng, hoặc lỡ có liền hay lúc nó chưa thành hình sẽ dễ đuổi hơn nếu mình chậm một chút dục vọng sẽ lên số nhiều, càng nhiều chúng càng có sức cướp quyền làm chủ. Quyền làm chủ của ta bị cướp ta còn không hay làm gì người ngoài hay giùm ta được; thấy ta cũng tịnh tọa, cúng lạy đầy đủ, nhưng cúng lạy ai, niệm ai là quyền làm chủ của nó.

- Như chú vừa nói: mới chỉ một tên dục vọng chưa thành hình, thế nào là dục vọng chưa thành hình?

- Ví như chủ nhà và tên trộm, chủ nhà chỉ một chút sơ suất trộm vào lấy đồ; chủ nhà phát hiện kịp thời tên trộm chưa lấy được gì là bỏ chạy, chủ nhà chỉ thấy cái bống của tên trộm là mất không rõ mặt mũi của hắn, thoắt qua là quên. Vọng niệm chen vào, hành giả thoán thấy ở cái đuôi con mắt là nó mất, thoắt qua cũng quên. Chưa thành hình là ý đó. Nếu trường hợp chậm hơn, chủ nhà gặp trộm, hành giả gặp vọng niệm, không phải thoắt qua mà nó đứng chần dần, mặt mày đầy đũ, đã không đuổi còn khen nó đẹp, nó giàu… để ở lâu trong tâm, cứng khừ trần tục. Nó ở vững thì bất chấp ai la rầy: đuổi nó không đi, rược không bỏ chạy, là báo hiệu nhà đổi chủ thiệt rồi!

- Còn chú nói tu có tiến có thủ, thủ là gì ạ?

- Là tuân thủ giới luật. Muốn tránh giặc TÌNH, Sự gần gủi, qua lại với người khác phái nếu không có chuyện cần thiết về Phật Pháp, chỉ là lợi ích cá nhân của hai phía không qua lại là hay hơn, hoặc qua lại thì phải có chừng mực bảo vệ lập trường của người tu hạnh trường chay tuyệt dục, ly gia cắt ái. Tâm sanh, rất ít khi sanh điều bất lợi cho lập trường mà không có liên quan hiện cảnh. Giá như giờ ta ở trong phòng kín, tịnh tọa hoặc xem kinh đọc sách, không có sự xuất hiện của sắc sắc tài tài mà lòng vẫn bị sắc sắc tài tài theo đuổi, bởi nó đã thành hình một cuồn phim. Ví lúc ta đụng cảnh đi chung trên xe, hay làm công tác từ thiện hoặc trong lớp học giáo lý, nghe giọng nói ngọt ngào dễ mến mà nhìn về chỗ khởi nguồn âm thanh là cái mặt ngọc, hình mai,… lòng rộn ràng tâm sự. Nó dẫn sự rộn ràng tâm sự ấy về nhà, tối nay trong khóa tỉnh tâm, phòng ta trước giờ chỉ có ta thôi mà nay có thêm nó nữa… chết được! điều nầy tôi không nói thì quý vị cũng biết, nếu không đụng cảnh đi chung trên chuyến xe sẽ không có ra phim của cái giọng nói ngọt ngào, mặt ngọc, hình mai trong lòng. Phật dạy giữ giới để ngăn chận sức cuốn hút những mê say sa đọa, là thủ vậy.

- Chú có thể cho một ví dụ nào thủ được sức cuốn hút không?

- Được!

Viên Minh vừa thốt lời hứa, và Ông nhình thẳng vào vị vấn chủ như thăm dò độ nhạy cảm từ ánh mắt, tìm sự phản ảnh vị đồng đạo trẻ nầy là hành giả hay những biểu hiện khác đi… chứng tỏ tài năng và sức hoạt bát. Ông chậm nói tiếp theo tiếng “được” là gì, vị vấn chủ sốt ruột nhắc:

- Thưa chú nói đi ạ !

- Trên sông dài rộng _ Viên Minh dẫn dụ _ người ta vì nhu cầu sự sống mà xẻ kênh rạch cho nước sông vào. Kênh rạch thường là đói nước, vực nước của dòng sông cao hơn thì sức cuốn hút của kênh rạch mạnh. Thuyền đi trên sông lớn thông ra biển nếu không đề cao cảnh giác điều nầy, để thuyền mình đi chạm vàm kênh đố khỏi bị lực hút của nước cuốn vào kênh. Khi thuyền bị hút vào mà muốn trở ra là đi ngược với dòng nước chảy xiếc; tình thế thách thức khả năng bình thường, nếu thuyền trên khả năng bình thường thì chuyện đi ngược dòng chảy xiếc thì có thể nhưng cũng còn vất vả lắm mới thoát. Huống chi những thuyền ở độ trung bình hoặc dưới mức trung bình sức đâu mà đòi vượt ngược? Trong khi thuyền chúng ta còn trên sông rộng, muốn tránh bị nước hút thuyền thì phải cho thuyền đi cách xa dòng nước hút xiết, một chút ảnh hưởng cũng không có. Thuyền sẽ đi nhanh và an toàn hơn những thuyền bị nhiều trở ngại. Hãy tránh xa những thứ cám dỗ, xa ngoài lực hút của chúng để không gặp khó khăn nào trên đường về cõi Phật, thành Phật.

Tôi từ xa đến, giờ giất hối hả phải về, tiếc không được ở nghe thêm cách diễn đạt là lạ, hay hay của chú Viên Minh.

6/3/2016

HÒA HẢO LÊ

Chủ Nhật, 6 tháng 3, 2016

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét