LÝ PHẢI CÓ SỰ NỮA

Kính thưa chư huynh đệ! Hôm nay chúng ta bàn qua đề tài “Lý Phải có sự nữa”.Trong đạo Phật ta thường nghe nói hay đọc thấy câu “Lý sự viên dung”, tức nói ra một điều gì cần phải có sự chứng minh. Đức Phật thuyết nhiều pháp để độ chúng bằng lý, ta là người trong chúng đó học nghe giáo pháp của Ngài hiểu lý, hãy tự độ bằng sự, nếu nghe hiểu suôn không tự độ mà mong Phật độ là khó được. Mình học nhiều pháp, lý luận cao vời cũng phải có “ sự ” nữa để làm thước đo bảo đảm tính Học Phật có kết quả tốt về sự cao vời ấy. Trước tiên của người học đạo là tìm cho ra, nhận thức cái lý, như Đức Thầy dạy:

“Coi rồi phải nhận cho hiểu lý,

Câu huyền sâu của kẻ khùng nầy”.

Khi đã học hỏi đạo pháp, hiểu lý không phải để thưởng thức cái thông minh của mình cho sướng, tự đắc, khoe khoan mà hiểu lý để hành sự. Xin trích tiếp lời dạy của Đức Thầy:

“Coi rồi phải thân mình tự trị,

Chẳng độ xong Phật khó dắt dìu”.

Xem Kinh Phật, Giảng Thầy, đã hiểu nghĩa lý thì phải hành cho tới cái lý mình đã học hiểu. Ví như người đã có trong tay tấm bản đồ kho báu, coi theo bản đồ hướng dẫn tìm kho báu thì phải coi theo sự hướng dẫn trong tấm bảng đồ mà nổ lực. Tìm được kho báu mới thực sự có của báu chứ nghĩ về kho báu, trong tay có bản đồ kho báu mà tưởng là kho báu chỉ là ảo tưởng, ảo giác. Từ ảo tưởng về kho báu, để chứa lâu mà vui với lý lẽ về kho báu, tự mãn, cho rằng có bản đồ kho báu chính là kho báu thì tấm bản đồ nắm trong tay không còn ý nghĩa gì nữa, nó chỉ là mảnh giấy, cái thứ ăn uống không được. Trong giấy nói rất nhiều thứ đồ ăn ngon mà bụng cứ bị treo đói.

Chúng ta trở lại với lời dạy của Đức Thầy, Ngài đặt vấn đề người tu là “Tự Trị” ngay sau khi đã được giáo lý (tấm bản đồ học phật) hướng dẫn chính xác. Thế nào là tự trị ? Ví dụ trong nhà mình, con, em làm giặc, làm gian, cần phải trị những đứa làm giặc làm gian cho trong nhà yên ổn. Chuyện trong nhà mình cần gì phải nhờ người ngoài (cảnh sát). Cái bị trị là của nhà ta thì ta rán mà dằn xếp, điều trị bằng những phương pháp, hơn nữa là biện pháp chứ đâu hễ trong nhà nổi ra chuyện là cứ đi kêu cảnh sát. Ta tu được hay không là do phiền não, nói theo Đức Thầy là “vọng niệm chúng sanh”, nó ở trong ta. Nếu ta vì vô minh tràn ngập cõi lòng không hay phiền não lấn sân thì có Đức Phật là người tu hành đắc đạo ra khỏi vô minh nói cho ta hay, dạy cho ta biết hết mặt mày và tánh tình của mỗi tên giặc phiền não thì ta phải tự xử.

Người khác không phải là ta nên không thể trị được cái của ta, chỉ có ta mới trị được ta thôi. Ta sợ bị dính vào nhân quả trả vay, muốn làm thiện để hưởng phước nhưng lẻo đẻo bị chúng ác rủ ren đến đổi làm ác rồi mới hay thì quá là muộn màng, những ác nầy phải tự trị. Ta muốn được niệm Phật nhưng niệm ma cứ theo rập rình chờ sơ hở nó nhập vai không hay, cám dỗ không biết, phải tự trị để không sơ hở. Hãy tăng cường sự niệm Phật không cho kẻ hở để không sơ hở. Đức Thầy có câu khuyến dạy, chúng ta nhờ vào đó mà tự đánh thức mình:

“Lũ Tam Bành trong bụng còn đeo

Đoàn Lục-Tặc ta mau sớm giết.

Mài gươm trí cho tinh cho khiết,

Dứt tâm trần kiếm chữ sắc-không”.

Hiểu biết Tam bành Lục Tặc với cả hình dáng của nó là của ta đeo mang “còn đeo” thì  nên hành sự, dẹp những tên đeo cản để trên đường thượng lộ bình an. Như thế, trước khi cầu Phật độ việc tự độ gần xong; nếu ta siêng năng trong việc tự độ thì cầu tha độ mới có linh ứng.

Đạo Phật luôn coi Nhân Quả là điều tối quan trọng, nếu không gieo thiện nhân mà đòi có thiện quả là không hợp lý, không có người nấu gạo làm gì có chuyện thành cơm. Người làm ruộng ít ra phải theo đuổi nghề nghiệp trở thành nghề chuyên môn, siêng năng thì đồng nghiệp mới giúp vốn hay ý kiến, chớ còn người chủ không làm hay chỉ làm lấy có, gượng gạo thôi thì những giúp ý của bạn đồng nghiệp trở nên vô dụng.

Ngày nay, người học đạo có quá nhiều người chấp lý bỏ sự, cái bệnh thời đại nó gần như lan tràn. Không nói chi sâu xa, ngay cả sự công phu sớm chiều của người tín đồ PGHH mà nhiều người chấp cái lý “Phật trong tâm” không cần lạy cầu Phật bên ngoài. Giảng Đức Thầy sờ sờ ra đó mà họ bác bỏ, chỉ nói Phật trong tâm thôi, cúng nguyện cầu Phật là bên ngoài, tu bề ngoài. Nếu bỏ hành sự bên ngoài, bỏ tu bề ngoài thì đạo Phật từ xưa đến nay cất Chùa, Tịnh Xá, niệm Phật Đường để làm gì và hành giả lấy đâu ra bằng chứng là người tu?

Chẳng qua là ngộ nhận cái lý trong kinh Phật dạy phá sự tướng có tu. Phá sự tướng không có nghĩa là không có sự tướng tu mà là hành không chấp tướng hành, tu không chấp tướng tu.

Người Phật tử, ai cũng biết Đức Phật thuyết có nhiều Kinh Pháp nhưng Ngài đọc Kệ nói là không có gì hết “Từ khi mới thành đạo, đến lúc nhập Niết Bàn, trong khoảng thời gian nầy, ta không nói một chữ”. Nếu chỉ đọc tắc ngang không có đầu, tất nhiên sẽ phải công nhận bài Kệ Phật bảo “Không nói một chữ” là đúng. Nhưng trên lịch sử đạo Phật, Đức Phật trụ thế bốn mươi chín năm với ngũ thời thuyết pháp là có thật thì đâu thể cho ta có suy nghĩ là Phật không nói một lời nào. Nhưng tại sao Đức Phật từ chối việc Ngài thuyết Pháp? Pháp do nhân duyên mà có để đối trị những bệnh tâm lý và tội chướng, có chúng sanh bệnh đó thì Đức Phật mới thuyết pháp đó để trị bệnh. Phật thuyết pháp e chúng sanh chấp pháp nên nói câu phá chấp để chúng sanh đang tu đừng mang tính tự đắc pháp môn. Mang tính tự đắc là trạng thái động tâm mà việc tu hành thì tịnh tâm mới phù hợp, như Đức Thầy bảo “Tâm bịnh tịnh được thì phát huệ”. Nói rõ ra, Đức Phật dạy làm mà không chấp chứ chẳng phải dạy chấp không làm nhưng ngày nay, cái bệnh chấp không làm mọc ra quá nhiều.

Kinh Bát Nhả Ba La Mật Đức Phật dạy tu cho hàng Bồ Tát, tập sự Bồ Tát phải đi trên sáu thuyền để độ mình độ người. Sáu chiếc thuyền ấy là Bố Thí Ba la Mật, Trì Giới ba La Mật, Nhẫn Nục Ba La Mật, Tinh Tấn Ba la Mật, Thiền Định Ba La mật và Trí Huệ Ba La mật. Đức Phật nói rằng, Bồ Tát mà không hành thiện sự bằng sáu Ba La mật sẽ là ma sự của Bồ Tát.

Cái bệnh chấp lý bỏ sự, họ cũng tín đồ PGHH, gần như có một số tuyệt đối không cúng lạy, có số người làm biếng mà dựa lý “Phật trong tâm” họ cho việc cúng nguyện không phải là điều quan trọng trong sự tu hành, họ “Rớ” được câu” Cúng lạy là điều phụ thuộc” nên siêng vui thì cúng, làm biếng là thôi. Nhưng đâu chịu mình làm biếng, bào chửa…

Nhờ có sự tu để không làm ma sự của Bồ Tát, nhờ có sự để có tôn giáo, Chùa, Thiện Viện, Tu viện, ai đạo, ai đời, có pháp của Phật khác hơn pháp thế gian, nhờ có sự để người ta nhận định đó là thiện hay ác, tà chánh, tốt xấu, ai là con có hiếu và bất hiếu chứ nói cái tâm không hoài hoài mà không làm chút công nào với Phật, chút thiện sự nào với tha nhân, chút hạnh cách Phật giáo nào cho người đời, nói tu là tu cái gì chứ? Phật trong tâm mà hành động ngược lại không biểu hiện một chút Phật sự, bị cám dỗ muốn đần độn người mà cũng nói Phật trong tâm, bị vật chất ve vản không ra được cũng luôn mồm nói tự do tự tại, sắp đổ nát sự tu mà cũng bỏ sự, đem lý ra bào chữa.

Người tu học Phật pháp đều biết thân mình có ba nghiệp chướng: Thân nghiệp, Khẩu nghiệp và Ý nghiệp; ý nghiệp thuộc tâm, ý của họ nghĩ gì ta không biết, họ “động” ầm ầm cũng nói dối là “ tịnh” nhưng thân nghiệp và khẩu nghiệp nó bên ngoài: Lưỡng thiệt, ỷ ngôn, ác khẩu, vọng ngữ; sát sanh, đạo tặc, tà dâm đã và đang phạm phải mà nói cái lý giải thoát, có Phật trong tâm nghe được sao? Sát sanh, đạo tặc, tà dâm nếu làm sao cho chính tâm tư của bản thân người nói nghe thì chắc là họ cũng không chịu. Nhưng họ sát sanh, đạo tặc, tàm dâm, thì tâm tư họ cũng chỡ khẳm sát sanh, đạo tặc, tà dâm để cho bên ngoài luận giải thoát… Nói lý giải thoát phải thể hiện sự giải thoát thì lý giải thoát mới lên bậc là chánh lý, chơn lý, còn nói, đọc chữ trên giấy thì là trên giấy nói chớ không phải là tiếng nói của lòng Phật trong chính mình.

Chư đồng đạo thân mến! Nếu có ai chê ta bằng đem Kinh Phật ra bắt bẻ “Phàm sở hửu tướng giai thị hư vọng” xin đừng động lòng. Ta có tướng tu nhưng không tướng sở đắc, thì cái gọi là “Hửu tướng” không phải là tướng hư vọng của Đức Phật nói.

Theo trong Kinh Hoa Nghiêm, Đức Phật thuyết về Tứ Vô Ngại Pháp Giới: Lý vô ngại pháp giới, sự vô ngại pháp giới, lý sự vô ngại pháp giới và sự sự vô ngại pháp giới. Nếu ta đặt để hạnh tu ở chỗ sự vô ngại pháp giới hay sự sự vô ngại pháp giới thì sự tướng tu hành luôn luôn được vô ngại pháp giới. Sự tu mà đạt vô ngại pháp giới tất nhiên đồng nghĩa với Phật trong tâm, không phải hay hơn sao?

Đức Thầy dùng từ khác hơn một chút, Ngài không nói sự vô ngại pháp giới hay sự sự vô ngại pháp giới, cũng nói về “ sự” nhưng là “Tịnh Sự”. Như quý vị cũng biết trong bài dạy cách công phu tu tập hằng ngày, đối trước bàn thờ Phật, ngoài bài phát nguyện quy y còn có năm câu nguyện mà đồng đạo thường gọi là bài Tây Phương Ngũ Nguyện, trong đó câu nguyện thứ năm là câu nguyện cho chính hành giả tu hành đến chỗ rốt ráo “ Tịnh Sự trí huệ thông minh giai đắc đạo quả”. Tịnh sự để có trí huệ thông minh giai đắc đạo quả, không đơn thuần là tịnh trong việc làm đó mà còn tịnh luôn trong các sự, sự sự đều Tịnh Sự, đồng nghĩa với sự sự vô ngại pháp giới của Hoa Nghiêm Kinh.

Hãy hành sự để đạt đến “Tịnh Sự” chứ nói lý suôn thôi là thất bại lắm!

14/10/2016