GIÈM
PHA TAI TIẾNG
Đề mục nêu trên tôi trích trong Sấm
Giảng Thi Văn Giáo Lý Phật Giáo Hòa Hảo, bài “Thiên Lý Ca” có câu như
sau:
“Mặc tình ai gièm pha tai tiếng
Sửa tâm mình như miếng hoa thơm.”
Bàn qua đề tài nầy tôi rất mong có
sự thông cảm của các bạn đạo, bạn đọc, để trên đường đời vạn nẽo
chúng ta từng bước từng bước an vui, thông thả đi qua đi qua…
Gièm Pha: Đặt điều nói xấu kẻ
khác để người ta biết mình tốt, chế giễu thỏa thích.
Tai Tiếng: Tiếng xấu, kẻ đặt điều
đồn đải ra làm cho thanh danh của người bị đặt điều mất đi ảnh
hưởng.
Như chúng ta biết, đặt điều tức
điều đó không có, người ta không phải nói như vậy, làm vậy, mà do kẻ
ác ý kiếm chuyện, không có đặt cho có. Người ta không xấu kiếm
chuyện đặt điều nói xấu, không ngu đặt chuyện cho ngu, không tồi nói
là tồi, không gian dối nói là gian… Sở dỉ người ta dám đặt điều như
vậy cũng vì họ nung nấu trong lòng hai điều khó chịu:
1. Khi thấy người khác uy tín hơn
mình, nói ra nhiều người nghe còn mình có đây không ai ngó tới. Do
thấp mà muốn được ngẩng cao và thay vì làm cho mình cao hơn người cao
hơn mình họ tìm cách hạ bệ người cao cho kẻ ấy thấp dưới mình để
người ta thấy mình chớ không thấy người uy tín đó nữa.
2. Do tính tự cao tự đại thấy mình
hay giỏi, tài trí, ai lộ ra hay giỏi, tài trí thì bị người tự cao
tự đại khinh chê: Múa rìu qua mắt thợ.
Ở đời người ta hay nói với nhau
rằng: sống có cạnh tranh thì cuộc sống mới vương lên, giàu thêm giàu,
tài thêm tài, trí thêm trí. Dân trong nước mà vương lên như vậy thì
nước giàu dân mạnh. Phải! phải! nhưng sự vương lên qua cạnh tranh thì
phải cạnh tranh với tính công bằng, không có việc làm mờ ám, gian
xảo. Người kia tài giỏi, mình muốn tài giỏi hơn họ thì rán học hỏi,
nghiên cứu, làm việc cho hơn họ, nếu hạ nhục họ gục xuống đặng mình
đứng lên là không công bằng và cũng không có chút tiến bộ nào. Trong
xứ có hai người tài trí trình độ chệnh lệch một tám một mười, nếu
người ở mức độ tám hại người ở mức độ mười thì trong cái xứ tốt
lành bị xuống cấp, thông minh mười của ngày xưa nay chỉ còn có tám
thôi. Làm như vậy bản thân không có lợi còn hại cho quê hương xứ mình.
Ngở rằng không có mười thì tám ta đây là cao nhứt mà cao nhứt cũng
chỉ có tám thôi, thiếu hai nữa mới được như xưa.
Nếu thật tâm tu, khi nghe ai nói xấu
về mình, chê mình ngu muội ở một việc làm nào đó, đừng tự ái phựt
lửa. Xét coi mình có làm chuyện xấu không, có ngu si khờ khạo đúng
như miệng đời chỉ trích không. Hãy thật lòng nhìn đúng về mình chứ
đừng nhìn với lối biện hộ. Nếu đúng vậy thì tự sửa mình và đừng
buồn người kia đặt điều nữa, vì ta đã xác nhận mình phạm lỗi thì
lời chỉ trích trên đúng sự thật chớ đâu phải người ta đặt điều. Bây
giờ chỉ lo mà sửa lỗi thì lỗi chính mình mới hết, trách móc người
ta chứng tỏ là mình không thật sự nhận lỗi; hãy sửa để xấu ra tốt, dốt được thông.
Bằng như ta không hành động xấu ác, gian dối, là chuyện tốt phải
làm, đường thiện phải đi, dầu ta làm việc phước nhỏ, thiện nhỏ,
thông minh không bằng ai, dở hơn người giỏi nhưng biết mình mang phước
chớ không dời họa đến ai thì không nên thẹn lòng. Hãy khen tặng người
làm ích lợi lớn cho đời, người thông minh tài giỏi, đừng vì họ hơn
ta mà gần họ ta cảm thấy khó chịu. Lở khi họ có cao hứng chê ta làm
chuyện phước thiện nhỏ, giảng thuyết giáo lý một cách thấp thỏi,
đừng vì lời chê bai của họ mà bỏ cuộc. Trong xã hội đa dạng người,
tốt xấu, nghèo giàu, cao thấp, nên cũng rất cần có nhiều người
nhiều cách làm lợi ích cho đời, phù hợp với khả năng. Ông bà nhà
giàu tiền đầy túi, họ nhắm tới việc lớn như cất cầu, làm đường,
cất nhà cho nhà người nghèo khổ, ta nghèo có chút ít tiền là do
mót mái, nhịn xài phí mà có, không thể hướng đến chuyện tu kiều
bồi lộ lớn lao nhưng ta có thể chia cơm xẻ áo với những người nghèo khổ
quanh ta, những ngày trời mưa dầm người ta không đi làm công cho ai
được, không thể chống gậy đi xin ăn hay bán vé số, gạo không còn trong
lu mà hết tiền, ta mang đến cho những người nghèo khổ đáng thương nầy
một vài bửa ăn cũng quí, đâu đợi phải có số tiền to làm theo kiểu
cách của ông bà chủ nhà giàu thì mới được. Gia bần trí đoản, có
thể họ không nghĩ đến việc đạo đức tu hành, ta tuy không tài giỏi
thông minh như những người tự hào tài giỏi thông minh, tới đâu họ cũng
biểu dương sự thông minh tài giỏi của mình bằng những bài pháp cao,
chân như, lý tánh, ít ai luận tới để giành hết sân. Ta không được như
người thông minh đó, nhưng đứng trước những người chưa biết đạo đức tu
hành hay mới biết đây thôi, với tâm trí của họ nếu có học đạo cũng
chưa cần thiết phải hiểu đến chân như lý tánh của người thông minh kia
nói đâu. Họ làm ác ta khuyên họ làm thiện và giải thích thiện ác
lợi hại như thế nào, họ chưa tin Phật ta khuyên họ nên tin Phật, họ
không biết nhân quả báo ứng là gì ta khuyên họ để họ kịp thời sửa
sai làm phải chuyển đổi ác nghiệp thành thiện nghiệp. Làm được việc
là làm giỏi, dù có bị kẻ khôn chê dở cũng không sao.
Đức Thầy dùng từ “Mặc tình ai”
tức là mặc kệ ai nói nếu mình chuyên vào việc “Sửa tâm mình như
miếng hoa thơm” là việc phải nên làm không vì sự đặt điều nói xấu
của người khác về mình mà giận lên bỏ cuộc, tính đi ăn thua tranh
luận với kẻ ấy sao? Đức Thầy dạy:
“Mặc ai tranh luân đấu tài
Khuyên dân hãy rán miệt mài đường
tu.”
Ăn thua là đấu khẩu, đem pháp Phật
ra làm sức mạnh bào chửa, làm vũ khí tấn công đánh chụp đối phương
buộc họ đầu hàng thua cuộc sao? Thật ra, nếu pháp của Phật có là
vũ khí thì vũ khí ấy chỉ cấp cho chiến sĩ Như Lai để các vị đánh
bại kẻ thù phiền não không phải để ăn thua chiến sĩ Như Lai với chiến
sĩ Như Lai, đồng đạo với đồng đạo. Có ai đó đã viết:
Luận thôi cải riết rùm rang
Ai cũng bảo thủ cái đang hành trì.
Pháp giáo hướng dẫn ta đi,
Chớ không là chỗ ở thì mà tranh.
Nếu ta thông minh giàu tiền bạc có
tấm lòng tốt thương đời, dạy người cũng nên vì cái phúc đức của
đời trước đã làm, giữ mình một cách cẩn trọng đừng để có cao
hứng, một lúc mất tự chủ nói ra những lời chê bai kẻ thấp, thật sự
họ có dở hơn ta, sự hiểu biết chậm chạp hơn ta, làm phước thiện
không bằng ta nhưng họ đã đi đúng hướng đúng đường ta đang đi. Muốn cho
họ tiến thêm ta nên an ủi vổ về hơn là dùng lời chê bai khiển trách.
06/7/2017
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét